نشانه‌های ترس در کودکان و نوجوانان

ترس در کودکان و نوجوانان، متناسب با شخصیت و تجربه آنان، به صورت‌های متفاوتی بروز می‌کند. نشانه‌های ترس در سه گروه دسته‌بندی می‌شوند.

  • نشانه‌های فیزیولوژیکی مانند سردرد، دل درد، عرق کردن، دل پیچه، یا تپش قلب.

  • واکنش فکری و یا ذهنی قبل از روبروشدن با عامل ترس، مانند ترس از درد گاز گرفتن سگ قبل از حمله او.

  • واکنش رفتاری مانند دوری کردن، حمله ور شدن، یا ساکت و آرام بودن.

عوامل ترس در کودکان و نوجوانان

عوامل زیادی برای ترس در کودکان و نوجوانان وجود دارد. به طور معمول، ترس‌ها ناشی از عوامل بیرونی هستند. ترس از تاریکی، هیولا، تنهایی، بلندی و اجتماع می‌تواند به دلیل ترس بزرگترها نسبت به این عوامل، بزرگ جلوه دادن آن‌ها به کودک و نوجوان و یا تجربه ناخوشایند خود آن‌ها باشد.

درمان ترس در کودکان و نوجوانان

 

متخصصان کودک و نوجوان رهنمودهایی را برای والدین در زمینۀ کاهش ترس در کودکان و نوجوانان ارائه داده‌اند که به اختصار به آن می‌پردازیم:

  • ترس در کودکان و نوجوانان هیجانی طبیعی است. درنتیجه، بهتر است واکنشی غیرطبیعی‌ به آن نداشته باشید؛ زیرا واکنش شما ممکن است ترس او را تشدید کند.

  • ترس کودک را بپذیرید، به او احترام بگذارید و درکش کنید، حتی اگر ترسش از نظر شما پیش پا افتاده است او را تمسخر یا تحقیر نکنید و به او نگویید که «تو دیگه بچه نیستی؟ این‌که ترس نداره؟». گفتن چنین عبارت‌هایی موجب می‌شود که کودک نتواند ترسش را بیان کند و دراین‌صورت، احتمال اینکه او آرام و گوشه‌گیر یا پرخاشگر شود، بسیار خواهد بود.

  • هنگامی‌که کودک یا نوجوان احساس ترس کرد، او را در آغوش بگیرید تا احساس امنیت کند. با او دربارۀ ترسش صحبت کنید و به او اجازه دهید تا احساسش را بروز دهد. گفتگو در آرام‌سازی و کاهش ترس مؤثر است.

  • سعی کنید منشأ ترس کودک را بشناسید. شناختن منشأ ترس کودک به شما کمک می‌کند تا بتوانید راه‌حل مناسبی برای کمک به فرزندتان بیابید.

  • در مقابل ترس کودک و نوجوانتان تسلیم نشوید. تا حدممکن و در صورتی که آسیبی به او نمی‌رسد، محدودیت‌هایی که گذاشته‌اید را کاهش ندهید تا او ناچار شود برای مقابله با ترسش به‌دنبال راه‌حل مناسبی باشد.

    تصور کنید، کودکی از تاریکی می‌ترسد و پدر و مادر او اجازه می‌دهند که شب‌ها کنار آن‌ها بخوابد. این کار نه‌تنها ترس کودک را کاهش نمی‌دهد، بلکه او را ترغیب می‌کند تا برای مقابله با ترسش تلاشی نکند. در این زمینه، می‌توان از راه‌های سازنده‌تری بهره گرفت.

    برای نمونه، به او اجازه دهید که چراغ اتاقش را روشن بگذارد یا قبل از خواب، همراه با او اتاق یا زیر تخت یا پشت پرده را جستجو کنید. در شرایطی که ترس از هیولا و عوامل ناشناخته، که به طور معمول در فیلم ها می بیند و یا دوستان برای خودنمایی به او می گویند، باید با او بیشتر مدارا کرد و او را بیشتر حمایت کرد تا به تدریج متوجه شود که این ترس واهی است. گفتگو در مورد ترس‌ها، کمک به کودک و یا نوجوان برای اینکه به آرامی و با روش خود با ترس‌ها روبرو شوند، به تمسخر نگرفتن ترس‌ها، و از بین بردن عامل بوجود آوردنده ترس می‌تواند در کاهش ترس‌ها مفید باشند.

     

نمونه‌ای از داستان‌های مرتبط با ترس در کودکان و نوجوانان

در ادامه، چند داستان مرتبط با ترس در کودکان و نوجوانان و راه‌های غلبه بر آن آورده شده است. با انتخاب هر عنوان از کتاب‌ها، می‌توانید به خلاصه داستان، بحث و گفتگوهایی درباره چگونگی استفاده از داستان و پرسش‌هایی درباره محتوای آن دسترسی داشته باشید.

 

خلاصه کتاب
خلاصه کتاب
خلاصه کتاب