آیا دارا بودن مهارت تفکر تحلیلی ضروری است؟

والدین اولین و مهم‌ترین حامی کودک هستند. کودک با کوچک‌ترین لبخند و نوازش ‌آن‌ها، احساس می‌کند که مورد تأیید است. والدین با رفتار خود می‌توانند عامل تمام دردها و رنج‌ها و یا شادی‌ها و موفقیت‌های دوران زندگی فرزند خود باشند. در مدرسه، به عنوان اجتماع دوم، نیز معلم و سایر اولیاء مدرسه می‌توانند با تشویق کودک، گوش کردن به او، عدم تنبیه و سرزنش او به خاطر اشتباهی که مرتکب می‌شود و بوجود آوردن فضای گفت و شنود بجای توجه به حافظه و درس‌های حفظی، اعتمادبه‌نفس را در دانش آموز تقویت کنند. همراه کردن داستان با درس‌ها و برخی سرگرمی‌های آموزنده و عملی، نه تنها علاقه به درس را دردانش آموز تقویت می‌کند، بلکه به اعتمادبه‌نفس را در او افزایش می‌دهد.

آیا دارا بودن مهارت تفکر تحلیلی ضروری است؟

گاهی برخورداری از تفکر تحلیلی برای شما و اطرافیانتان سرنوشت ساز است.

داستان زیر را دنبال کنید تا به دریافت این حقیقت نزدیک شوید.

روزی ادیسون از مدرسه به خانه آمد و کاغذی را به مادرش داد. او گفت این کاغذ را معلمم داده و گفته فقط مادرت بخواند. مادر در حالیکه اشک در چشمانش بود برای پسرش چنین خواند: پسر شما یک نابغه است، این مکتب برای او کوچک است، آموزش او را خود بر عهده بگیرید. سال‌ها گذشت و مادر فوت کرد. ادیسون اکنون بزرگترین مخترع قرن بود. روزی خاطراتش را مرور می‌کرد کاغذی را لای شکاف دیوار پیدا کرد آن را برداشت و خواند:‌ «کودک شما کورذهن است، از فردا او را به مکتب راه نمی‌دهیم». ادیسون ساعت‌ها گریست و در دفتر خاطراتش نوشت: «کودک کورذهنی بود که مادرش او را تبدیل به یک نابغه قرن کرد.»

فکر می‌کنید اگر مادر ادیسون متن اصلی یادداشت معلم را برای ادیسون می‌خواند چه اتفاقی می‌افتاد؟ مهارت تفکر تحلیلی مادر ادیسون به او کمک کرد که تمام پیامدهای منفی که ممکن بود در اثر خشم ادیسون و کاهش اعتمادبه‌نفس او در مورد یادداشت معلم رخ دهد را حدس بزند. بنابراین، تصمیم می‌گیرد که متن را تغییر دهد. تفکر تحلیلی یک فرایند است. اگر افراد به مهارت تفکر تحلیلی مسلط باشند، این فرایند در ذهن در مدت زمان بسیار اندکی رخ می‌دهد و نتایج آن می‌تواند متفاوت و سرنوشت ساز باشد.

اریک برن، روانشناس کانادایی، در این زمینه معتقد است که کودکان شاهزاده به دنیا می‌آیند و والدین (منظور تمام کسانی است که با کودکان سروکار دارند) آن‌ها را تبدیل به قورباغه می‌کنند. کودکانی که در خانواده پدرسالار که با دستور و بدون توجه به نیازهای کودک حکومت می‌کند، مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد، از طرف معلم مورد بی‌توجهی قرار دارند و زیرسلطه قلدرهای مدرسه هستند، ممکن است در بزرگسالی به فردی با اعتمادبه‌نفس ضعیف، پرخاشگر و یا منزوی تبدیل شوند که همواره خود را قربانی شرایط می‌داند و به خود کمکی برای برون‌رفت از سرخوردگی‌ها نمی‌کند. او همان قورباغه اریک برن است. از طرق یادگیری مهارت‌های تفکر (از جمله تفکر تحلیلی) کودکانی پرورش خواهند یافت که به خود توانمندسازی می‌پردازند و همواره زندگی سعادتمندی چون شاهزاده خواهند داشت.

راه‌های تقویت تفکر تحلیلی

از راه‌های گوناگونی می‌توان تفکر تحلیلی را در کودک و یا نوجوان پرورش داد. از جمله این راه‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

بازی، همکاری در انجام کارها، بازی معما، نظرخواهی و گفتگو با کودک و نوجوان در زمینه‌های مختلف، مشارکت‌جویی از کودک و به ویژه نوجوان در پیداکردن راه حل برای مشکلات خانواده، تشویق او به پرسشگری و پیدا کردن پاسخ پرسش‌ها، گفتگو در مورد داستان، رویدادها و تفکر، احساس و رفتار شخصیت داستان. چند داستان نمونه که از آن‌ها می‌توان برای پرورش تفکر تحلیلی استفاده کرد معرفی می‌شود.

نمونه‌ای از داستان‌های مرتبط

در ادامه، چند داستان مرتبط با پرورش تفکر تحلیلی در کودکان آورده شده است. با انتخاب هر عنوان از کتاب‌ها، می‌توانید به خلاصه داستان، بحث و گفتگوهایی درباره چگونگی استفاده از داستان و پرسش‌هایی درباره محتوای آن دسترسی داشته باشید.

خلاصه کتاب
خلاصه کتاب