کتاب شریکی نباشد، عادلانه نیست

خلاصۀ کتاب شریکی نباشد، عادلانه نیست

خانم معلم با درست کردن ایستگاه فضایى در اولین روز هفته، همۀ شاگردانش را غافلگیر کرد. ماشین فضایى کلى دکمه و اهرم و کلاه و پوتین داشت و سه نفر مى‌توانستند پشت صندلی‌هاى آن بشینند و از آن استفاده کنند. همه دوست داشتند که از این وسیلۀ عجیب و غریب تازه استفاده کنند. بنابراین خانم معلم بین ‌آن‌ها قرعه‌کشى کرد تا مشخص شود هربار چه کسانى با هم بازى کنند.

اسم پاتسى، بن و الفى براى بازى با هم درآمد. خانم معلم نکات لازم براى سه تایى بازى کردن را به آن‌ها گوشزد کرد و تذکر داد که نوبت را رعایت کنند. پاتسى کلاه و پوتین را پوشید و همۀ دکمه‌ها و اهرم‌ها را فشار داد و نگذاشت بن و الفى بازى کنند. بن عصبانى شد و او را محکم هل داد. الفی کلاه فضایی را قاپید. پاتسى خیلى خیلى عصبانی شد و گفت این عادلانه نیست و دلم نمی‌خواهد با کسی شریکی بازی کنم.

خانم معلم از هر سه نفرشان عصبانی شد و آن‌ها را از کلاس بیرون کرد. پاتسى کتابی برداشت که بخواند. پس از گذشت مدتى احساس کرد عصبانى نیست و فکر کرد اى کاش با دوستانش شریکى بازى مى‌کرد. بن مشغول نقاشى کشیدن شد. چیزی نگذشت که دیگر احساس عصبانیت در وجودش نبود. او هم فکر کرد که کاش پاتسى را هل نمى‌داد. الفى به اتاق رفت و با کامپیوترش کار کرد و بعد از مدتى او هم دیگر عصبانی نبود. با خودش فکر کرد که کاش کلاه فضایی را نقاپیده بود. خانم معلم هم تا ده شمرد و چیزی نگذشت که او هم احساس کرد دیگر عصبانى نیست. پاتسى، بن و اَلفى از خانم معلم و از همدیگر عذرخواهى کردند. خانم معلم هم اجازه داد تا بار دیگر نوبتى و شریکى در ایستگاه فضایى بازى کنند.

گفت‌وگو دربارۀ کتاب شریکی نباشد، عادلانه نیست

در یادداشت کنترل هیجان در کودک و والدین به راه‌هایی برای ‌آرام‌سازی پیشنهاد کردیم که عبارت بودند از شمردن اعداد، سرگرم کردن خود و تنفس عمیق. در کتاب شریکی نباشد، عادلانه نیست، بچه‌ها و حتی خانم معلم که یک بزرگسال بود با انجام کارهای مشابه، ذهن خود را درگیر کردند و توانستند خشم خود را کنترل کنند. ‌آن‌ها با دور شدن از موقعیت، انجام فعالیت‌های موردعلاقه‌شان و در نتیجه آرام کردن خود این فرصت را برای خود ایجاد کردند تا در موقعیتی بدون تشنج به مشکلی که به‌وجود آمده بود و رفتار خود در آن وضعیت فکر کنند و راه بهتری پیدا کنند.

یادگیری فنون ‌آرام‌سازی و انجام آن در هنگام عصبانیت، خشم و ناراحتی به فرد کمک می‌کند تا به صورت غیرمستقیم به ذهن و بدن خود فرصت دور شدن از هیجان و قرار گرفتن در موقعیتی آرام بدهد. طبیعی است که رفتار و تصمیم‌های فرد در هنگام آرامش بسیار سازنده‌تر از زمانی خواهد بود که درگیر هیجان‌های منفی است و در نتیجه به پیشبرد خواسته‌های وی کمک شایانی خواهد کرد.

با گفت‌وگوی پس از داستان، کودک راحت‌تر ماجراها را برای خودش تحلیل می‌کند تا در شرایط مناسب از آن‌ها استفاده کند. پرسش‌های زیر می‌تواند آغازگر گفت‌وگو دربارۀ کتاب شریکی نباشد، عادلانه نیست باشد.

• چرا بچه‌ها با یکدیگر دعوا کردند؟
• چه چیزی باعث شد بچه‌ها و خانم معلم از رفتار خود پشیمان شوند؟
• تو وقتی عصبانی می‌شوی چه کار می‌کنی که آرام شوی؟
• آیا رفتارت در عصبانیت یا هر زمان دیگری که هیجان‌زده هستی با زمانی که آرامش داری، یکسان است؟ به‌نظرت کدام حالت بهتر است؟ چرا؟