کتاب داینای خجالتی

خلاصۀ کتاب داینای خجالتی

کتی یک دایناسور کوچولوی خجالتی بود. همیشه وقتی مهمان داشتند گوشه‌ای پنهان می‌شد و بیرون نمی‌آمد. وقتی در جمع بزرگ‌ترها قرار می‌گرفت سرخ می‌شد و لکنت زبان می‌گرفت. کتی حتی در مدرسه یا بین دوستانش هم احساس خجالت می‌کرد. او از این وضعیت خسته شده بود و دوست داشت که دیگر خجالت نکشد. کتی هرروز تلاش می‌کرد که بر احساس خجالتش غلبه کند و  آن را کنار بگذارد.

پدرش به او می‌گوید: خوب است که خجالت می‌کشد و این احساسی زودگذر است.  پدر کتی برای این که کتی، هنگامی‌که احساس خجالت داشت رفتار خوبی داشته باشد و بر خجالتش غلبه کند راه‌های مختلفی به او پیشنهاد می‌دهد. به‌طور مثال برای این که کتی در جمع احساس بدی نداشته باشد و بداند چه باید بگوید با کتی تمرین می‌کند که اگر مهمان بیاید چه باید بگوید و چطور جواب دهد. در انتهای داستان کتی کوچولو احساس بهتری دارد چون با تکیه بر توانایی‌هایش و کمک پدرش توانسته بود به خوبی احساسش را کنترل کند.

گفت‌وگو دربارۀ کتاب داینای خجالتی

در یادداشت کودک خجالتی و گوشه‌گیر گفتیم که بعضی از کودکان و نوجوانان گوشه‌گیر یا انزواطلب هستند. عوامل مختلفی می‌تواند باعث شود کودکان گوشه‌گیر شوند، یکی از آن‌ها نیز می‌تواند خجالت کشیدن باشد. کتاب داینای خجالتی به همین عامل توجه کرده است، در واقع کتی چون خجالت می‌کشد پنهان می‌شود و سعی می‌کند در جمع حاضر نشود.

برایان موزس، نویسندۀ کتاب، با داستان‌پردازی‌های مختلف و نشان دادن  واکنش شخصیت اصلی داستان در شرایط مختلف، ابتدا شخصیت کتی را به‌صورت واضع توصیف کند و مشکلش را روشن کند. سپس داستان را طوری پیش می‌برد که نشان دهد خود فرد باید پی به مشکلش ببرد و تصمیم بگیرد از این رنج رهایی یابد. در این مرحلۀ شناخت و اراده است که کمک‌های دیگران (والد، معلم، یا هر بزرگ‌تر دیگری) می‌تواند فایده داشته باشد.

کتی هم به‌طور فعال به نظر پدرش گوش می‌دهد و راه‌حل‌هایی را که او پیشنهاد می‌کند به‌کار می‌گیرد. نکتۀ دیگری که در این کتاب می‌تواند برای خانوادۀ کودک نیز آموزنده باشد، رفتار پدر نسبت به احساس کودکش است. او احساس خجالت دخترش را طبیعی می‌داند، از او ایراد نمی‌گیرد، بلکه با او همدلی می‌کند و از این طریق آرامش می‌دهد. سپس با ارائۀ راه‌هایی از جمله تمرین کردن برای قرارگیری در شرایط مختلف و تمرکز بر توانایی‌های خود، به کودکش کمک می‌کند احساسش را بهتر کنترل کند.

کتاب داینای خجالتی نه‌تنها برای گفت‌وگو با کودکان بسیار اهمیت دارد، بلکه برای والدینی که چنین کودکانی دارند نیز مفید خواهد بود؛ زیرا والدین را با احساس‌های کودکشان و شیوۀ مناسب برخورد با این احساس‌ آشنا می‌کند.

با گفت‌وگوی پس از داستان، کودک راحت‌تر ماجراها را برای خودش تحلیل می‌کند تا در شرایط مناسب از آن‌ها استفاده کند. پرسش‌های زیر می‌تواند آغازگر گفت‌وگو دربارۀ کتاب داینای خجالتی باشد.

• وقتی مهمان به خانۀ کتی می‌آمد او چه‌کار می‌کرد؟ چرا او چنین رفتاری انجام می‌داد؟
• کتی چه احساسی نسبت به این رفتار خود داشت؟ چه کسی به او کمک کرد تا مشکلش حل شود؟
• کتی برای این که مشکلش حل شود چه کارهایی انجام داد؟
• آیا تابه‌حال تو یا دوستت مانند کتی احساس خجالت داشته‌اید؟ دراین‌باره چه‌کارهایی انجام داده‌اید؟
• چه راه‌های دیگری به‌نظرت می‌رسد که کتی کمتر احساس خجالت کند؟